Chúng ta thường biết đến phèn chua với tác dụng để khử trùng, giúp cải thiện nguồn nước sinh hoạt cho gia đình. Nhưng bạn sẽ bất ngờ khi biết rằng phèn chua còn có nhiều lợi ích tuyệt vời khác trong trị bệnh và làm đẹp.

Phèn chua là gì?

Phèn chua là tên gọi dân gian của muối sunfat kali nhôm (kali alum). Nó tồn tại ở dạng tinh thể có kích thước to nhỏ không đều, thường có màu trắng tinh hoặc màu trắng đục. Kali alum tan nhanh trong nước. Khi nung nóng sẽ chuyển sang dạng xốp, nhẹ được gọi là phàn phi hoặc khô phàn.

Phèn chua là tên gọi dân gian của muối sunfat kali nhôm (kali alum). Nó tồn tại ở dạng tinh thể có kích thước to nhỏ không đều, thường có màu trắng tinh hoặc màu trắng đục.
Phèn chua được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như thuốc, mỹ phẩm, ẩm thực, ngành da thuộc, nhuộm,…(Nguồn ảnh: Internet)

Theo Đông y, phèn chua có vị chua, tính hàn, không độc, vào kinh tỳ, có tác dụng táo thấp, giải độc, sát khuẩn, làm hết ngứa, dưới dạng khô phàn làm thuốc thu liễm, cầm máu, dùng chữa nóng trong, chế luyện làm thuốc chữa đau răng, đau mắt, lỵ, cầm máu tại chỗ hoặc khi ho ra máu và xuất huyết. Trị nước ăn chân, hắc lào, chốc lở,… và một số loại bệnh khác như động kinh, sản hậu, nhức đầu, cao huyết áp, trẻ em bị đẹn lưỡi…

Bài thuốc chữa bệnh từ phèn chua

Chữa hắc lào

Phèn chua rang khô (4 phần), hàn the nung (1 phần). Nghiền nhỏ, rây mịn, trộn lẫn 2 thứ trên rồi cho vào lọ đậy kín, dùng dần. Rửa sạch nơi bị hắc lào, chấm nước lá trầu không; sau đó rắc thuốc bột trên lên bề mặt nơi bị tổn thương; ngày hai lần cho đến khi khỏi hẳn.

Chữa hôi nách bằng phèn chua

Phèn chua rang khô, tán nhỏ, rây mịn cho vào lọ nút kín, dùng dần. Tắm hoặc rửa nách thật sạch bằng xà phòng. Sau khi nách khô, lấy một ít bột mịn này xoa đều lên vùng nách. Hoặc: lấy khoảng 50g phèn chua đã giã nhỏ; cho vào nồi nung cho đến khi cạn nước, trở thành phèn xốp. Cuối cùng, lấy phèn xốp này xát đều lên vùng bị hôi nách.

Sử dụng phèn chua  là phương pháp dân gian trị hôi nách; giúp hạn chế và giảm mồi hôi đáng kể.
Hôi nách xuất hiện ở một số người có tuyến mồ hôi đặc biệt, làm tăng tiết mồ hôi khu vực này, cộng với tích tụ vi khuẩn gây hôi. Đây là một bệnh lý không ảnh hưởng tới sức khỏe nhưng lại gây gây tâm lý e ngại, khó khăn trong giao tiếp cuộc sống hàng ngày (Nguồn ảnh: Internet)

Hôi nách là bệnh do tuyến mồ hôi nên không thể khỏi hẳn được; phải bôi thuốc thường xuyên sau mỗi lần tắm rửa. Nếu bôi đều đặn, nách sẽ luôn khô ráo và sẽ không có mùi.

Chữa rắn cắn, giải độc

Phèn chua rang khô, cam thảo 2 vị bằng nhau, tán nhỏ, mỗi lần uống 3 – 6g, ngày uống 2 – 3 lần. Tuy nhiên, khi bị rắn cắn cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đi bệnh viện điều trị càng sớm càng tốt.

Chữa viêm dạ dày, ruột cấp, mạn tính

Phèn chua rang khô 100g, tán nhỏ, rây mịn, cho vào lọ nút kín, dùng dần. Ngày uống 0,5 – 1g chia làm nhiều lần.

Chữa bệnh chốc đầu

Thuốc bôi ngoài: Phèn chua rang khô (4 phần), hàn the nung (1 phần). Hai thứ tán nhỏ rây mịn, trộn lẫn, cho vào lọ đậy kín, dùng dần. Gội đầu bằng nước tro bếp, sau đó lau khô. Lấy một nắm lá trầu không, thêm một thìa muối, giã nát, bọc vào miếng vải sạch; chấm lên nơi đầu nơi bị chốc cho bong hết vẩy; và rửa hết mủ bên trong da đầu. Sau đó, rắc bột nói trên lên vùng tổn thương, ngày 2 – 3 lần.( nếu để có mủ phía trong, rắc bột phía ngoài sẽ không có tác dụng.)

Kali alum là muối sunfat kép của kali và nhôm. Tên tiếng Việt phổ biến là phèn chua. Công thức hóa học là KAl(SO4)2 và thông thường được thấy ở dạng ngậm nước là KAl(SO4)2·12H2O. Chất này được sử dụng rộng rãi để làm trong nước đục, thuộc da, sản xuất vải chống cháy và bột nở.
Kali anum là loại muối có tinh thể to nhỏ không đều, không màu hoặc trắng, cũng có thể trong hoặc hơi đục. Nó tan trong nước nhưng không tan trong cồn. (Nguồn ảnh: Internet)

Kết hợp với bài thuốc uống : Huyền sâm 12g, kim ngân hoa 8g, sâm đại hành 8g, hạ khô thảo 8g, ké đầu ngựa 10g, thổ phục linh 12g, nhân trần 10g, mạch môn 8g, cam thảo 8g. Tất cả cho vào ấm đất cùng với 3 bát nước, sắc còn một bát; chia 2 lần uống trong ngày.

Khử mùi hôi chân hiệu quả bằng phèn chua

Do thường xuyên phải đi giày, hoặc chân bị ra nhiều mồ hôi sẽ khiến chân có mùi khó chịu. Dùng phèn chua tán thành bột, rửa sạch chân, lau khô rồi xoa thuốc lên lòng bàn chân và các kẽ ngón chân. Làm thường xuyên sẽ giúp bàn chân luôn khô ráo và hết mùi khó chịu.

Trị nước ăn chân

Ngâm chân với nước lá hay muối Kali alum sẽ khử mùi hôi chân hiệu quả. Giúp cơ thể thư thái khi ngâm chân với nước ấm thường xuyên (có thể thêm muối, gừng hay các loại lá)
Nên giữ chân luôn khô ráo; không lội nước bẩn, bệnh sẽ nhanh khỏi. (Nguồn ảnh: Internet)

Cho một cục phèn chua nhỏ ngâm với một ít nước cho tan ra rồi ngâm chân, sau đó lau khô. Phèn có tác dụng làm khô, chống ngứa và sát trùng, trị nước ăn chân rất tốt.

Hỗ trợ điều trị khí hư bạch đới, viêm âm đạo

Lá trầu không (3 lá) rửa sạch, vò ra đun với 0,5 lít nước cho sôi kỹ, để gần nguội thì cho 4g phèn đã đập nhỏ vào khuấy tan. Dùng nước thuốc rửa phần phụ vào buổi tối trước khi đi ngủ.

Thuốc xông rửa hỗ trợ điều trị bệnh trĩ

Phèn chua 12g, hòe hoa 20g, kinh giới 40g, chỉ xác 20g, ngải cứu 40g. Cho tất cả vào nồi dùng lá chuối bọc kín; đun sôi khoảng 10 phút, để nguội bớt rồi dùng xông trực tiếp vào chỗ trĩ. Khi nước nguội dùng nước đó để ngâm rửa, thực hiện ngày hai lần.

Tác dụng của phèn chua trong làm đẹp

Làm sạch gàu, mượt tóc với phèn chua

Cho muối và phèn chua theo tỉ lệ 1:1 hòa tan với một cốc nước. Sau khi làm ướt tóc, bôi hỗn hợp thấm đều lên đầu, massage da đầu nhẹ nhàng; để trong hỗn hợp đó trong 3 – 5p. Sau đó xả sạch lại với nước. Bạn có thể hòa thêm một phần nước cốt nửa quả chanh với nước, xả sạch lại da đầu rồi lau khô; sấy tóc như bình thường.

Cái răng cái tóc là góc con người. Một mái tóc bóng khỏe. sach gàu là niềm tự hào của phái đẹp.
Mái tóc bóng mượt và sạch khỏe hơn, không lo tình trạng tái đi tái lại của gàu nữa.(ảnh: Pexels)

Chỉ sau lần gội đầu tiên bạn sẽ cảm nhận được tác dụng. Kiên trì áp dụng 2 lần/tuần khiến da đầu sạch trơn, vảy gàu biến mất.

Làm trắng da, trị mụn, giảm thâm nám

Chanh tươi vắt lấy nước. Cho 2 thìa phèn vào ngâm trong nước cốt chanh cho đến khi phèn tan hoàn toàn. Dùng bông gòn chấm hỗn hợp này lên khắp mặt, (chú ý tránh xa vùng mắt). Nằm thư giãn 15 – 20 phút. Rửa lại lần 1 bằng nước ấm; sau đó rửa lại lần nữa bằng nước mát. Trong quá trình rửa, bạn nhớ mát xa nhẹ nhàng.

Phèn chua có tác dụng tuyệt vời trong làm đẹp; giúp chị em có làn da tráng khỏe rạng rỡ.
Mặt nạ phèn chua, nước chanh, có tác dụng tẩy da chết, làm sạch chất nhờn, bụi bẩn cùng với vi khuẩn gây mụn. (ảnh: Pexels)

Đặc biệt, công dụng lớn nhất của loại mặt nạ này, là làm da trắng sáng tức thì nhanh và hiệu quả, còn có tác dụng trị mụn, trị da cháy nắng, giảm thâm sạm da rõ rệt. Nên sử dụng mặt nạ này mỗi tuần 2 đến 3 lần để có làn da trắng mịn như ý.

Làm trắng da toàn thân

Các khoáng chất chứa trong phèn chua sẽ giúp tẩy tế bào chết và làm da bạn sáng lên đáng kể. Sau khi đã tắm sạch sẽ, dùng bông tẩy trang chấm bột phèn chua rồi bôi đều lên da. Giữ nguyên trong khoảng 15 phút, sau đó tắm sạch lại bằng nước mát .Bạn có thể áp dụng phương pháp trên 2 – 3 lần/tuần để đạt được kết quả rõ rệt.

Tác dụng của phèn chua trong chế biến thực phẩm

Tạo độ giòn cho thực phẩm

Phèn chua là lựa chọn quen thuộc của các bà nội trợ; nhất là khi làm mứt hoặc ngâm một số loại rau củ quả nhằm tạo độ giòn cho món ăn.

Giữ trứng tươi lâu

Trứng có nguồn chất béo Lecithin theo các nghiên cứu gần đây cho thấy nó có tác dụng điều hòa lượng cholesterol, ngăn ngừa tích lũy cholesterol, thúc đẩy quá trình phân tách chất này và bài xuất các thành phần thu được ra khỏi cơ thể
Trứng gà là thực phẩm bổ dưỡng rất tốt cho sức khỏe. (ảnh: Pixabay)

Để giữ trứng dùng được lâu hơn, tránh tình trạng bị ung hay vữa. Bạn có thể ngâm trứng trong dung dịch phèn chua 5% khoảng 15 phút và lấy ra.

Khử mùi hôi của thực phẩm

Phèn chua hoặc giấm là môt trong những lựa chọn khi đầu bếp cần khử mùi hôi của thực phẩm khi sơ chế. Độ axit của phèn có thể khử mùi tanh hôi của lòng lợn, lòng gà, lươn,…một cách hiệu quả.

Giảm vị the, đắng của vỏ bưởi

Bên cạnh những công dụng nêu trên, phèn chua còn giúp làm giảm vị đắng, the của vỏ bưởi. Bạn có thể ngâm cùi bưởi vào nước phèn pha loãng, trong một khoảng thời gian nhất định; sẽ giúp loại bỏ được vị đắng đặc trưng của vỏ bưởi. Bên cạnh đó, nó còn giúp cùi bưởi có độ trắng giòn; và giúp cho món chè bưởi hấp dẫn hơn.

Lưu ý khi sử dụng phèn chua

  • Không nên sử dụng phèn chua trong khoảng thời gian dài.
  • Những người bị mắc chứng âm hư tuyệt đối không tiếp xúc với phèn chua.
  • Phèn chua có đặc tính hút ẩm và làm se, nên có thể gây ra hiện tượng da khô và bong tróc. Vì thế khi sử dụng ngoài da, cần điều chỉnh lượng phèn chua phù hợp để tránh gặp phải tình trạng trên.