Nghề trồng hoa cúc – Hoài niệm hương sắc một thời

Giữa guồng quay gấp gáp của cuộc sống hiện đại, có những ký ức mộc mạc vẫn neo đậu trong lòng người như một miền lặng yên khó phai. Với tôi, đó là ký ức về những mùa hoa cúc rực vàng nơi quê nhà – Nơi không chỉ trồng nên những luống hoa thơm ngát, mà còn vun đắp cho tâm hồn tôi những tháng năm yên bình. Nghề trồng hoa cúc, với bao gian khó, lặng thầm, vẫn là một phần máu thịt trong đời sống văn hóa của người Việt, và là niềm tự hào của bao thế hệ gắn bó với đất quê.

Hoa cúc – Loài hoa của đạo hiếu và lòng thủy chung

Từ bao đời nay, hoa cúc đã không còn đơn thuần là một loài hoa trang trí. Trong văn hóa Á Đông nói chung và người Việt nói riêng cúc là biểu tượng của sự thanh cao; trường thọ và đạo hiếu. Vào mỗi dịp Tết, ngày rằm; hay lễ Vu lan, hình ảnh những bó cúc vàng ươm xuất hiện trên bàn thờ tổ tiên đã trở thành một phần không thể thiếu trong nếp sống tâm linh.

Trong thi ca, cúc cũng là nguồn cảm hứng bất tận. Từ Nguyễn Du cho đến Nguyễn Trãi, hình ảnh hoa cúc luôn gắn với sự trầm mặc; thanh tịnh – Tượng trưng cho người quân tử giữa dòng đời dâu bể. Và có lẽ chính bởi thế, nghề trồng hoa cúc ở các làng quê Việt Nam vẫn được giữ gìn qua bao thế hệ như một di sản sống động của văn hóa dân tộc.

Khởi đầu từ một lần quay về tay trắng

Tôi còn nhớ năm ; khi vợ chồng tôi từ Tây Nguyên trở về quê ở Hải Dương sau nhiều năm lập nghiệp xa xứ. Không việc làm, không vốn liếng, chúng tôi đi khắp nơi tìm kiếm cơ hội. Trong một lần tình cờ ra chợ quê, thấy những bó hoa cúc được bày bán tươi tắn; lòng tôi bỗng nảy lên một ý nghĩ: “Hay là trồng hoa?”

Nghĩ là làm, chúng tôi mua giống; tự tìm hiểu kỹ thuật, học từ những người đi trước và chính từ những thất bại đầu tiên. Ban đầu còn vụng về, nhưng rồi càng chăm, hoa càng nở. Mỗi sáng thức dậy; bước ra vườn thấy những nụ cúc đón nắng vàng; lòng lại nhẹ bẫng như chưa từng có lo toan nào. Nghề trồng cúc, dẫu vất vả; nhưng lại cho tôi một niềm vui khó gọi thành tên – Đó là niềm vui được sống cùng thiên nhiên, cùng đất .

Cúc nở theo mùa, nghề nở theo người

Nghề trồng hoa cúc không chỉ đòi hỏi công sức mà còn cần sự tỉ mỉ và yêu nghề thực sự. Người trồng phải biết chọn giống phù hợp; tính toán thời vụ sao cho hoa nở đúng dịp lễ Tết, rằm hay mùng một. Từng thân cây được nắn chỉnh thủ công, cột vào giàn tre để không bị ngã đổ khi có gió. Từ khâu ươm mầm, chăm sóc, bón phân; cắt tỉa… đều đòi hỏi sự chính xác và kiên trì tuyệt đối.

Đằng sau mỗi bông cúc thẳng đều là bàn tay cần mẫn, là những tháng ngày theo dõi thời tiết; điều chỉnh độ ẩm, ánh sáng – Như thể người trồng hoa đang đặt cả tình yêu vào từng nhành hoa mảnh mai ấy. Với nhiều người; trồng cúc không chỉ để bán lấy tiền, mà còn là giữ gìn cái nghề cha ông để lại – Một cách sống; một lối nghĩ đầy chất làng quê.

Làng cúc – Nơi ký ức sống cùng hương hoa

Tại nhiều vùng quê Bắc Bộ như Tây Tựu (Hà Nội), Phù Đổng (Gia Lâm), hay ở Hải Dương, Nam Định; hoa cúc không chỉ là sản phẩm nông nghiệp mà còn là linh hồn của làng nghề. Cả làng sáng tối đều gắn bó với luống cúc – Người già; trẻ nhỏ ai cũng có một phần việc trong mùa hoa.

Dù cuộc sống nay đã nhiều thay đổi, người dân vẫn giữ nghề, vẫn chăm hoa mỗi sớm; như giữ gìn một mạch sống không thể đứt. Với họ, nghề trồng hoa cúc không chỉ là nguồn thu nhập, mà là chốn đi về, là nơi lưu giữ cả tuổi thơ; tuổi trẻ và những ước mơ lặng thầm.

Nghề hoa và bài học nhân sinh

Sau gần hai thập kỷ gắn bó với nghề trồng hoa cúc; tôi nhận ra, có những điều mà chỉ người sống cùng đất; cùng hoa mới hiểu được. Cúc không ồn ào như hướng dương, không lộng lẫy như lan; nhưng lại ẩn chứa một sức sống bền bỉ, thầm lặng mà mãnh liệt. Cũng như con người vậy, sống tử tế, nhẫn nại và biết nở rộ vào thời điểm phù hợp – Đó mới là sống đẹp.

Mỗi bông cúc nở là một lời nhắc: Có những vẻ đẹp đến từ sự bền lòng và lặng lẽ. Và nghề trồng hoa cúc, dù không ồn ào giữa thời đại công nghệ; vẫn là một minh chứng sống động cho những giá trị truyền thống mà người Việt chưa bao giờ từ bỏ.