Ma trận hàng giả khiến bà Hồng Thúy (60 tuổi, Hà Nội) dù chi tiền triệu mua thực phẩm chức năng vẫn nhập viện vì loãng xương. Gia đình bàng hoàng khi phát hiện nhiều sản phẩm bà dùng chứa chất cấm.

Từ bảo vệ sức khỏe đến hủy hoại cơ thể

Những cơn đau nhức âm ỉ vùng cổ và lưng khiến bà Thúy tưởng rằng do tuổi tác; nên bà càng tích cực bổ sung thực phẩm chức năng mỗi ngày. Tuy nhiên; tại bệnh viện, bác sĩ xác nhận bà bị loãng xương nặng, suy tuyến thượng thận – Cệ quả của việc sử dụng sản phẩm chứa corticoid – Chất kháng viêm mạnh, thường được sử dụng sai liều trong hàng giả.

Về nhà, bà nhờ con kiểm tra kỹ thành phần và mã vạch các sản phẩm từng mua online. Nhiều trong số đó nằm trong danh sách hàng bị cơ quan chức năng thu hồi vì làm giả hoặc không đạt tiêu chuẩn lưu hành. “Chúng tôi cứ nghĩ hàng giá cao thì là hàng tốt. Nhưng giờ mới hiểu, hàng thật không phải cứ đắt là an toàn”; bà Thúy chua chát nói.

Không chỉ thuốc bổ, thực phẩm chức năng; hàng giả còn xuất hiện khắp ngóc ngách đời sống – Từ gian bếp, phòng tắm đến tủ lạnh. (Ảnh:internrt)

Ma trận hàng giả len lỏi khắp nơi

Không chỉ thuốc bổ, thực phẩm chức năng; hàng giả còn xuất hiện khắp ngóc ngách đời sống – Từ gian bếp, phòng tắm đến tủ lạnh. Chị Thanh Trúc (29 tuổi, quận Bình Tân; TP.HCM) khi về quê ở Nghệ An nghỉ hè đã phát hiện nhiều vật dụng quen thuộc trong nhà bố mẹ có dấu hiệu bất thường: kem đánh răng vón cục; sữa tắm không tạo bọt; dầu gội nổi mùi lạ; nước mắm “Năm Ngư” thay vì “Nam Ngư”.

Khi tra cứu mã vạch; chị nhận ra nhiều sản phẩm là hàng nhái; đánh lừa người tiêu dùng bằng bao bì, màu sắc tương tự hàng thật. “Những thay đổi rất nhỏ nhưng lại tạo ra hậu quả rất lớn; đặc biệt với sức khỏe lâu dài”; chị nói.

Khi mạng sống bị đánh đổi bằng lòng tin

Tháng 4 vừa qua, anh Hải Long (45 tuổi; Hải Phòng) phải nhập viện cấp cứu sau khi uống viên thuốc chống đột quỵ “xách tay từ Hàn Quốc” – Loại được quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội. Một tháng sau, sản phẩm bị công bố là hàng giả. Chị Minh Hà – Vợ anh – Sau cú sốc đó đã thay đổi thói quen sinh hoạt: chỉ mua hàng tại siêu thị uy tín; tự trồng rau và chế biến đồ ăn tại nhà.

“Từ mớ rau đến lọ gia vị, tôi đều phải kiểm tra kỹ nhãn mác; nguồn gốc. Giữa ma trận hàng giả; nếu không tỉnh táo, chúng ta rất dễ trở thành nạn nhân”; chị Hà nói.

Sau cú sốc đó đã thay đổi thói quen sinh hoạt: chỉ mua hàng tại siêu thị uy tín; tự trồng rau và chế biến đồ ăn tại nhà. (Anhrinternet)

Lý do nào khiến hàng giả bùng phát?Hậu quả dùng hàng giả

Lợi nhuận cao – mức phạt thấp

Theo ông Nguyễn Trường Sơn, Chủ tịch Hiệp hội Quảng cáo Việt Nam; lợi nhuận từ các phiên livestream bán hàng thật – Giả lẫn lộn có thể lên tới hàng tỷ đồng, trong khi mức xử phạt hành chính chỉ từ 20 đến 80 triệu đồng. “Chênh lệch này tạo ra cơ hội vàng cho hành vi trục lợi”; ông nói.

Kẽ hở từ thương mại điện tử

Ông Vũ Văn Trung; Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Người tiêu dùng Việt Nam; cảnh báo thương mại điện tử đang trở thành “mảnh đất màu mỡ” cho hàng giả phát triển. Đặc biệt; các kênh livestream trên mạng xã hội dễ thiết lập; khó kiểm soát; dễ xóa dấu vết sau khi giao dịch.

Người tiêu dùng tiếp tay vì tâm lý sính hàng hiệu

Khảo sát của Tổng cục Quản lý thị trường năm 2021 cho thấy; đến 80% người tiêu dùng thừa nhận từng mua hàng giả vì “giá rẻ”, hoặc “nghĩ không sao nếu chỉ dùng thử”. Sự cả tin và thiếu hiểu biết khiến người tiêu dùng vô tình trở thành mắt xích tiếp tay cho hàng giả lan rộng.

Không chỉ tổn hại sức khỏe mà còn bào mòn lòng tin

Hàng giả không chỉ gây hại đến sức khỏe người sử dụng; mà còn khiến niềm tin của người dân vào thị trường bị xói mòn nghiêm trọng. Khi thật – Giả không thể phân biệt bằng mắt thường; nhiều người thậm chí quay lưng với cả sản phẩm chính hãng.

Tác động dây chuyền này gây tổn thất không nhỏ cho các doanh nghiệp chân chính – Những đơn vị phải gồng mình cạnh tranh trong một môi trường bị làm nhiễu loạn bởi hàng nhái; hàng kém chất lượng.

Tự cứu mình trong “ma trận” thật – giả

Trong bối cảnh đó, người tiêu dùng đang tự tìm cách bảo vệ mình. Như cô Đỗ Quyên (25 tuổi) – con gái bà Thúy – Chủ động học cách quét mã QR; kiểm tra bao bì; tra cứu giấy chứng nhận của nhà sản xuất; Cô còn chia sẻ kiến thức này cho người thân; bạn bè; tạo ra hiệu ứng lan tỏa tích cực.

Trên mạng xã hội; các video hướng dẫn cách phân biệt hàng giả – hàng thật, cách đọc mã vạch, nhận diện kết cấu bao bì cũng thu hút hàng chục nghìn lượt xem. Đây là dấu hiệu cho thấy một xu hướng tiêu dùng thông minh và tỉnh táo đang hình thành trong cộng đồng.

Chuyên gia cảnh báo và khuyến nghị

PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (ĐH Bách khoa Hà Nội) khuyến cáo: “Người dân cần cảnh giác với sản phẩm có giá rẻ bất thường. Hãy ưu tiên mua tại cửa hàng chính hãng, siêu thị lớn và kiểm tra thông tin kỹ trước khi sử dụng”.

Trong khi đó, ông Vũ Văn Trung nhấn mạnh: “Khi nghi ngờ sản phẩm là hàng giả; hãy ngưng sử dụng ngay và báo với cơ quan chức năng qua đường dây nóng hoặc ứng dụng của Tổng cục Quản lý thị trường. Sự lên tiếng của người dân sẽ là sức mạnh lớn để dẹp bỏ hàng giả”.

Không ai miễn nhiễm giữa ma trận hàng giả

Trong một xã hội nơi mọi thứ đều có thể bị làm giả; thì điều quý giá nhất chính là nhận thức thật và niềm tin thật. Giữa ma trận hàng giả đang giăng mắc khắp thị trường, sự tỉnh táo và chủ động của người tiêu dùng chính là “liều thuốc” mạnh mẽ nhất để tự bảo vệ mình và cộng đồng.

Nguồn: vnexpress.net